تعریف ادراک و عوامل موثر بر آن
- بتوانند ادراک را تعریف کنند.
- به تفاوت احساس و ادراک توجه داشته باشند و به خاطر بسپارند که اگر چه ادراک بر روی احساس و احساس بر روی ادراک تاثیر میگذارد، اما این دو مفهوم، یکی نیستند.
- بتوانند سه دسته عوامل تاثیرگذار بر ادراک را فهرست کنند و برای هر کدام مثال بزنند.

لغت ادراک (که معادل واژه Perception در زبان انگلیسی است) از کلمههای کلیدی در حوزه روانشناسی و مدیریت رفتار سازمانی است. اگر چه شاید با تعریف ادراک آشنا نباشیم، اما مفهوم آن را درک میکنیم.
البته در گفتگوهای روزمره که تخصصی نیستند و توجه به ظرافت های کلامی در آنها چندان اولویت ندارد، معمولاً به تعریف ادراک و معنای دقیق آن توجه نداریم و معمولاً به سادگی کلمات دیگری را به عنوان جایگزین آن به کار میبریم.
شاید برداشت یکی از رایجترین کلماتی باشد که به جای ادراک در زبان روزمره به کار میرود.
در این درس میخواهیم به چند سوال ساده اما مهم پاسخ دهیم:
- تعریف ادراک چیست؟
- چرا باید در درس رفتار سازمانی با مفهوم ادراک آشنا باشیم؟
- تفاوت احساس و ادراک چیست؟
- چه عواملی بر روی ادراک ما تاثیر دارند؟
قبل از پرداختن به تعریف ادراک به یک مثال ساده توجه کنید.
این مثال درک تعریف ادراک را بسیار سادهتر خواهد کرد:
تمام آنچه در این ماجرا خواندید، کاملاً عینی است و ذهنی نیست.
هشت و ربع ساعت مشخصی است و برای همه یک معنا دارد.
ساعت هشت هم همینطور.
ارسال پیامک و اخم کردن هم همین است.
اما باقی ماجرا چطور خواهد بود؟ شما به این رفتار او چه معنایی میدهید؟
دوست عزیز.
درس تعریف ادراک برای کاربران ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت به عنوان کاربر ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به این درس، به سایر درسهای مرتبط با مدیریت رفتار سازمانی هم دسترسی پیدا میکنید که میتوانند به شما بیشتر کمک کنند.
همچنین با فعال کردن اشتراک ویژه به درسهای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
فهرست درسهای مختص کاربران ویژه متمم
البته از میان درسهای مطرح شده، ما فکر میکنیم با توجه به علاقمندی شما مباحث رفتاری، شاید بهتر باشد مطالعهی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:
بخش عمدهای از آنچه ما به عنوان هوش هیجانی، مهارت ارتباطی، قدرت مذاکره و متقاعدسازی میشناسیم، عملاً به این مسئله ارتباط دارد که تا چه حد، مفهوم ادراک یا Perception را درک میکنیم.
به همین دلیل، بخش مهمی از درس مدیریت رفتار سازمانی، با این هدف طراحی شده است که بتوانیم فرایند ادراک در انسانها را بیشتر بفهمیم و بهتر مدیریت کنیم.
در درسهای بعدی در این زمینه بیشتر صحبت خواهیم کرد.
محتوای تشویقی در نظر گرفته شده برای این درس، گزارش تحقیقی کوتاه اما آموزنده از ادراک مدیران و کارمندان از یک جلسهی یکسان است.
این مطلب برای کسانی که با رعایت قوانین کامنت گذاری، در بحث مربوط به این درس شرکت کردهاند، نمایش داده میشود.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مبانی رفتار سازمانی به شما پیشنهاد میکند:
- مدیریت رفتار سازمانی چیست و از چه میگوید؟
- تعریف سازمان چیست؟ آیا شما هم عضو یک سازمان هستید؟
- چستر بارنارد
- کیفیت زندگی کاری چیست و چگونه بهبود پیدا میکند؟
- آیا شما هم اصطکاک سازمانی دارید؟
- تعریف نگرش چیست؟
- تعریف رضایت شغلی چیست؟ (+ پرسشنامه رضایت شغلی)
- نظریه X و Y در مدیریت | داگلاس مک گرگور
- نظریه دو عاملی هرزبرگ | نقش عوامل بهداشتی و انگیزشی در رضایت شغلی
- تعریف ادراک و عوامل موثر بر آن
- تعریف اسناد و خطاهای اسنادی در تحلیل رفتار خود و دیگران
- کاربرد شخصیت شناسی در مدیریت رفتار سازمانی
- فردیت زدایی یا فاصله گرفتن از هویت فردی (وقتی کسی شما را نمیشناسد)
- رفتارهای نادرست سازمانی (Organizational Misbehaviors)
- همرنگ جماعت شدن | انواع همرنگی | آزمایش اش
- مدیریت ذره بینی چیست؟ (+ داستان مدیریت فوق ذره بینی ایلان ماسک)
- ماجرای انعام رستوران | کدام مهمتر است؟ خواست مشتری یا قوانین درونسازمانی؟
- تعریف مدیریت چیست؟ | آشنایی با وظایف مدیر در سازمان
- مدیران چه میکنند؟ نگاهی به رفتار و برنامه مدیران
- ویژگی های یک مدیر موفق چیست؟ دراکر پاسخ میدهد
- نظریه انگیزشی مک کللند | کدام انگیزه در شما قویتر است؟
- تعریف فرهنگ سازمانی چیست؟ اهمیت فرهنگ سازمانی به زبان ساده
- ادگار شاین | نظریه پرداز فرهنگ سازمانی
- ابعاد فرهنگ سازمانی | مدل هافستد
- ارتباط غیر رسمی چیست؟ با شبکه ارتباطات غیررسمی در سازمان چه باید کرد؟
- رفتار شهروندی سازمانی چیست؟
- رفتار سیاسی در سازمان چیست؟ مهارت سیاسی به چه معناست؟
- مثلث تاریک – خودشیفته ها، ماکیاولیستها و سایکوپاتها
- ماکیاولیسم | ویژگی های شخصیت ماکیاولیست به زبان ساده
- آیا خودشیفتگی، ماکیاولیسم و سایکوپاتی، به پیشرفت شغلی ما لطمه میزند؟
- برای بازآفرینی شغل خود چه ایدههایی دارید؟
- روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست؟
- کتاب مدیریت رفتار سازمانی رابینز
- معرفی استیفن رابینز | مولف مطرح کتابهای مدیریت رفتار سازمانی
- کتاب ۹۰ روز نخست یک مدیر (نوشته مایکل واتکینز)
- فیلیپ زیمباردو
- کتاب رفتار سازمانی تحلیلی | بیست مطالعه موردی در حوزه رفتار سازمانی در ایران
- کتاب ۵۳ اصل در مدیریت انسانها | استیفن رابینز
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
ثبتنام | اطلاعات بیشتر فهرست درسهای متمم
نویسندهی دیدگاه : عزیزه تیموری
وقنی به طرف مقابل مان می گوئیم : سوء تفاهمی بیش نبوده و ار آنچه که پیش آمده معذرت خواهی می کنیم و یا اصلاح می کنیم گفتارمان را .. در واقع ادراک یا برداشت درستی از رفتار و یا صحبت های ما توسط طرف مقابل صورت نگرفته است.
در زندگی شخصی و سازمانی من ،هم برای خودم و هم برای طرف مقابلم از این رویدادها کم پیش نیامده است که خیلی از آنها قابل طرح نیستند. اما به موردی که اخیرا پیش آمده است اشاره می کنم:
به یکی از همکارهایم که نیاز داشت برای یک کار پزشکی اقدام نماید ولی آن را به تعویق می انداخت و علت آن را مشغله کاری مطرح می کرد ، براش از یکی از آشنایان تلفن محلی را که باید می رفت گرفتم و بهش دادم و گفتم باید بتونی بین کار و زندگی ات تعادل برقرار کنی ، استفاده از مرخصی حق قانونی شماست و اگر شما یکی دو روز مرخصی بگیرید هیچ اتفاق خاصی برای سازمان نمی افتد و برای شما به عنوان یک خانم زیبایی در اولویت باید باشد.
متاسفانه ایشان اینطور ادراک کرده بودند که بود و نبود ایشان برای سازمان فرقی نمی کند و آن را به مدیر مستقیم شان منعکس کرده بودند ( البته با فرض اینکه مدیر مربوطه عینا آنچه را که شنیده بود ، نقل قول کرده باشد!)
عوامل تاثیر گذار:
۱- ادراک کننده یک فرد با تحصیلات عالیه ولی جدیدالاستخدام و تازه کار بود ( اگر این فرد سابقه طولانی در سازمان داشت ، این سوء برداشت شاید نه تنها اتفاق نمی افتاد بلکه به عنوان یک امتیاز معنوی از طرف مدیر ارشد با آن برخورد می کرد )
۲- کسی که بهش این پیشنهاد را داده بود ، مدیر عامل بود شاید اگر دوست و همکار همرده ایشان بود ، این ادراک صورت نمی گرفت.
۳- این مورد در محیط کار ایشان و در پایان یک روز کاری اتفاق افتاده بود شاید در یک فضای دوستانه و غیر کاری ادراک درست رخ می داد.
چون موارد را راحت و بی پرده مطرح می کردم ، خطای ادراک رخ می داد. سعی می کنم انتقادات مستقیم صورت نگیرد ( ساندویچ پیچ شود تا کمتر صورت گیرد).