معرفی ملکوم گلدول و مرور سبک نگارش او

حتی اگر نتوانید از چهره‌اش تشخیص بدهید، ملکوم گلدول (Malcolm Gladwell) به شصت سالگی نزدیک می‌شود.

نویسنده‌ی کتابهای پرفروش انگلیسی – کانادایی ساکن نیویورک که آثارش در ایران هم ترجمه شده‌اند.

عموم کتابفروشی‌های جهان، ترجیح می‌دهند کتابهای ملکوم گلدول را در نخستین طبقه‌ها در تیررس چشم مشتری قرار دهند، چون می‌دانند که نام ملکوم گلدول به تنهایی و حتی مستقل از عنوان کتاب، به پول تبدیل می‌شود!

جزو شناخته‌شده‌ترین سخنران‌ها در سایت تد است و حتی منتقدانش هم نمی‌توانند متفاوت بودن کتابها و سبک نگارش او را تکذیب کنند.

ما در ایران کتاب Blink را به اسم‌های مختلف از جمله “یک نگاه” و “در یک چشم به هم زدن” و “اندیشیدن بدون اندیشیدن” و “قدرت فکر کردن بدون فکر کردن” خوانده‌ایم و کتاب Outliers را هم با نام‌هایی مثل “استثنائی‌ها” و “تافته‌های جدابافته” و “داستان موفقیت” مشاهده کرده‌ایم.

کتابهای او را نمی‌توانید متعلق به یک دسته‌بندی خاص بدانید.

معمولاً از مطالعات روانشناسی و جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی و داستان‌های کسب و کار، برای نوشته‌هایش استفاده می‌کند.

سبک گلدول چنان مطرح و شناخته شده است که اصطلاح Gladwellian‌ یا گلدولی را زیاد می‌خوانیم و می‌شنویم.

دوست‌دارانش وقتی می‌گویند کسی گلدولی می‌نویسد، یعنی علمی و مستند و در عین حال شیرین و جذاب.

منتقدانش وقتی از سبک گلدولی می‌گویند بیشتر منظورشان، ایجاد یک نمایش علمی – تخیلی از تحقیقات دانشگاهی است.

اگر چه هر نویسنده‌ و هر فرد صاحب‌نامی، موافق و مخالف و منتقد دارد، اما شاید در میان همه‌ی منتقدان ملکوم گلدول، بتوان کریستوفر شابریس را جدی‌تر گرفت.

او خود نویسنده‌ی کتاب پرفروشی مانند گوریل نامرئی یا The Invisible Gorilla است و نمی‌توان به سادگی او را به حسادت یا رقابت متهم کرد.

ضمن اینکه سابقه دانشگاهی و موقعیت تحقیقاتی مشخص و معتبری هم دارد و از جمله کسانی است که تحقیقات خودش هم در نوشته‌های گلدول مورد اشاره و استناد قرار گرفته‌اند.

اگر به وسواس علمی علاقمند هستید، شاید مطالعه‌ی مقاله‌ی او تحت عنوان چرا گلدول مهم است؟ (و چرا این خوشحال‌کننده نیست) مانند یک کارآگاه، به بررسی دقیق مقالات و مطالعات مورد اشاره‌ی ملکوم گلدول در کتابهایش پرداخته است.

گلدول، هرگز هیچ تحقیقی را جعل نکرده است.

او حتی هیچ تحقیقی را به شکل نادرست گزارش نکرده است.

اما صرفاً بخشی از تحقیقات را گزارش کرده است.

به این مثال شابریس توجه کنید (+):

به هر حال، همه می‌دانند و ما هم در متمم به دفعات تاکید کرده‌ایم که وقتی مطالب علمی با دقت علمی منتقل می‌شوند، عموماً جذابیت خود را برای عامه‌ی مردم از دست می‌دهند و به همین دلیل، بعید نیست که تمایلی ذاتی به ساده سازی علم برای توضیح به عموم مردم وجود داشته باشد.

این کار، حتی الزاماً منفی هم نیست.

 محققان می‌توانند (و حتی شاید بتوان گفت لازم است) علم را به زبان عموم مردم و به شکلی که برای آنها قابل استفاده باشد، ساده‌سازی و بیان کنند. 

اما همیشه باید جمله اینشتین را هم به خاطر داشته باشیم:

به هر حال، طرفدار ملکوم گلدول باشیم یا منتقد او، کتابهایش به خوبی می‌فروشند و خودش به سادگی می‌گوید: اگر کتابهایم بیش از حد ساده سازی شده، کافی است آنها را نخوانید!

این نکته را هم نمی‌توانیم فراموش کنیم که ملکوم گلدول و کسانی مانند دیوید بروکس که در گروه او قرار می‌گیرند و گاهی گلدولین نامیده می‌شوند، نقش بزرگی در علاقمند کردن افراد زیادی به بحث‌های علمی و مطالعات دانشگاهی داشته‌اند.

تاثیری که نمی‌توان به سادگی آن را انکار کرد و تلاشی که باعث شده سهم کتابهای غیرداستانی یا Non-Fiction در مطالعه‌ی انسانها در جهان، افزایش پیدا کند.

[مطلب مرتبط: معرفی و مرور کتاب داستان موفقیت نوشته گلدول ]