Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Menu
دوره آموزشی هدف گذاری (کلیک کنید)


مدل درآمدی فرنچایز چیست؟


اهداف و انتظارات آموزشی متمم در این درس
کد درس: ۷۴۸۶

از دوستان عزیز متممی انتظار می‌رود پس از مطالعه این درس:

  • بتوانند مدل کسب و کار فرنچایز را تعریف کنند.
  • برای مدل فرنچایز، مثال بزنند.
  • بتوانند هشت مورد از علت های شکست خوردن فرنچایزها را فهرست کنند.
فشار ذهنی هنگام مطالعه
نیاز به مشارکت شما
کسب و کار
زندگی
قراردادهای لایسنس و فرنچایز

امیدواریم ما را به خاطر نگارش فارسی واژه‌ی فرنچایز، ملامت نکنید.

این لغت‌ و لغت‌های هم نزدیک آن (مانند لایسنس) چنان در زبان فعالان کسب و کار رایج شده‌اند که به کار بردن واژه‌های دیگر به جای آنها، می‌تواند دقت در انتقال مفاهیم را به صورت جدی خدشه دار کرده و حتی به علت سوء برداشت‌های احتمالی، هزینه‌های مادی جدی به بار بیاورد.

نکته‌ی دیگری هم هست که مناسب است قبل از شروع بحث اصلی بر آن تاکید کنیم:

به عنوان علاقمندان به حوزه‌ی کسب و کار، مراقب باشیم که توجه بیش از حد به معنای حقوقی واژه‌ها، ما را از ساختار کلی و چارچوب توافق‌ها غافل نکند.

تجربه نشان می‌دهد که گاه، قراردادهایی با تیتر و عنوان نمایندگی انحصاری، به گونه‌ای هوشمندانه تنظیم می‌شوند که در عمل، امتیاز انحصار از آنها گرفته می‌شود.هم‌چنین گاهی قراردادهای نمایندگی غیرانحصاری چنان با دقت و ظرافت تنظیم می‌شوند که دریافت‌کننده‌ی امتیاز نمایندگی، تقریباً اختیارات و مزایای یک نمایندگی انحصاری را به دست می‌آورد.

بنابراین، مراقب باشیم که با نام‌هایی مثل فرنچایز، لایسنس، انتقال تکنولوژی و موارد مشابه فریب نخوریم.

قرارداد فرنچایز و روح حاکم بر آن چیست

به خاطر بسپاریم که اگر چه عناوین لایسنس و فرنچایز و سایر تقسیم‌بندی‌های مشابه، به ما در درک و دسته‌بندی ذهنی مطالب و تعریف حوزه‌ی کسب و کارمان، کمک‌ جدی می‌کنند، اما در نهایت، چارچوب و مفاهیم و جزئیات قراردادها می‌تواند بیشتر از عنوان آنها تاثیرگذار باشد.

اجازه دهید بحث قرارداد فرنچایز را با یک مثال فرضی آغاز کنیم:

مدرسه متمم برای کودکان و نوجوانان

فرض کنید گروه متمم، به عنوان یک کسب و کار آموزشی، مدرسه‌ای برای کودکان تاسیس کرده و آن را مدرسه‌ متمم نامگذاری کرده است.

مدرسه‌ی متمم، سه روز در هفته، عصرها پذیرای نوجوانان است و مهارتهای مختلف به آنها می‌آموزد.

این مدرسه به نوعی متمم آموزش‌های رسمی است و می‌کوشد نوجوانان را توانمند‌تر کرده و برای حضور در جامعه آماده کند.

حالا فرض کنید مدرسه‌ی متمم، چند سالی فعالیت کرده و نام آن برای خانواده‌ها شناخته شده است و از نظر اقتصادی هم، رونق خوبی هم دارد.

به عبارت دیگر، هم اعتبار و اعتماد نسبت به مدرسه ایجاد شده و هم جریان نقدینگی خوبی در آن ایجاد شده و مسیرآینده‌ی آن، رو به رشد و تعالی به نظر می‌رسد.

محدودیت در دسترسی کامل به این درس

دوست عزیز.

درس مدل کسب و کار فرنچایز برای کاربران ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

با عضویت به عنوان کاربر ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به این درس، به سایر درس‌های مرتبط با مدل کسب و کار هم دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانند به شما بیشتر کمک کنند.

همچنین با فعال کردن اشتراک ویژه به درس‌های بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:

 فهرست درس‌های مختص کاربران ویژه متمم

البته از میان درس‌های مطرح شده، ما فکر می‌کنیم با توجه به علاقه‌مندی شما به این بحث، شاید بهتر باشد در کنار مدل کسب و کار، مطالعه‌ی مباحث زیر را نیز در اولویت قرار دهید:

 کارآفرینی

 استراتژی

 فنون مذاکره

 مهارت فروش

 داستان کسب و کار

این نوع از کسب و کار همان چیزی است که فرنچایز (Franchise) نامیده می‌شود.

در زبان انگلیسی شرکت اصلی که مدل کسب و کار را طراحی کرده فرنچایزر (Franchisor) و شرکتی که این امتیاز را دریافت کرده فرنچایزی (Franchisee) نامیده می‌شود.

احتمالاً این سیستم استفاده از پسوند در زبان انگلیسی برای شما آشناست.

Employer به معنای استخدام کننده و Employee به معنای استخدام شده. یا Interviewer به معنای کسی که مصاحبه می‌کند و Interviewee به معنای کسی که با او مصاحبه می‌شود.

اجازه دهید در اینجا برخی از متداول‌‌ترین فرنچایز‌هایی را که در نقاط مختلف دنیا وجود دارند و مورد استفاده قرار می‌گیرند با هم مرور کنیم.

صنایع غذایی

همانطور که در درس قبلی تحت عنوان مثال های رایج مدل درآمد توضیح دادیم، صنایع غذایی در ایران و جهان، چندین دهه است که از الگوی فرنچایز استفاده می‌کنند.

مک دونالد بهترین و خوشمزه‌ترین ساندویچ جهان نیست.

اما وقتی به کشور دیگری مسافرت می‌کنیم، احساس می‌کنیم لااقل ساندویچی است که طعم آن را می‌دانیم و قیمت آن را حدوداً می‌دانیم و فضای آن را می‌شناسیم و همین غریبه نبودن و شناخت نسبی از محصول باعث می‌شود که مک دونالد را در میان گزینه‌های فست فود در نظر بگیریم و گاهی آن را به یک فروشگاه محلی ترجیح دهیم.

متداول‌‌ترین فرنچایز‌هایی را که در نقاط مختلف دنیا وجود دارند

هتل داری و صنایع وابسته

شبیه همین استدلال در مورد هتل‌داری و صنایع وابسته آن هم وجود دارد.

وقتی از هتل هیلتون یا هتل هما یا هتل پارسیان یا هتل آی‌بیس نام می‌بریم تقریباً همه می‌دانیم که با چه فضایی، با چه محدوده‌ی قیمتی و با چه استانداردی از خدمات مواجه خواهیم بود.

ما در مورد فرنچایزها در درس‌های دیگر متمم هم صحبت کرده‌ایم.

این کار را صرفاً به علت اهمیت کسب و کار فرنچایز انجام نداده‌ایم.

بلکه به این نکته توجه داشته‌ایم که  آموزه‌های استراتژیک بسیار ارزشمندی در این زمینه وجود دارد که می‌تواند برای همه‌ی علاقمندان به کسب و کار و کارآفرینی مفید باشد. 

بنابراین، در صورتی که به این بحث علاقمند هستید، می‌توانید توضیحات مربوط به مذاکره قراردادهای فرنچایز را مطالعه کنید.

تمرین:

 یکی از هشت مورد فوق را انتخاب کنید و در یک پاراگراف، شرحی بر آن بنویسید.

متن را با این فرض بنویسید که قرار است در کنار سایر توضیحات دوستانتان، به عنوان بخشی از یک مقاله‌ی تحلیل شکست فرنچایز‌ها منتشر شود.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مدل کسب و کار به شما پیشنهاد می‌کند:

سری مطالب حوزه مدل کسب و کار
 

برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)

متمم چیست و چه می‌کند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
چه درس‌هایی در متمم ارائه می‌شوند؟
هزینه ثبت‌نام در متمم چقدر است؟
آیا در متمم فایل‌های صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟

۱۰۴ نظر برای مدل درآمدی فرنچایز چیست؟

    پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث

    نویسنده‌ی دیدگاه : مصطفی سپهریان

    1- برآورد بسیار کم هزینه های طراحی سیستم فرنچایز و واگذاری و نظارت آن:

    یکی از مهمترین مواردی که می تواند پایه های شکست یک فرنچایز را بنا بگذارد عدم نظارت صحیح بر عملکرد فرانچایزی ها و تخطی آنها از قوانین و خط مشی های مشخص شده از طرف فرنچایزر می باشد.

    چنانچه در فیلم بنیانگذار (The Founder) که به تازگی (2016) هم منتشر شده و سرگذشت ری کراک، برادران مک دونالد و فرنچایز مک دونالد را نشان می دهد؛ در صحنه هایی از فیلم، برادران مک دونالد از تجربه ی زدن نمایندگی و اعطای فرنچایز در شهرهای دیگر می گویند و تعریف می کنند که به مشکلات فراوانی خوردند، شکست خوردند و ترجیح دادند روی فروشگاه فعلیشان تمرکز کنند. وقتی ری کراک برای نوشتن قرارداد برای اعطای فرنچایز به دیگران اصرار می ورزد قبول نمی کنند و می گویند دیگران نمی دانند مک دونالدز چیست و نمی توانند کیفیت را حفظ کنند و نام ما را خراب می کنند.

    در هر حال پس از اینکه با اصرار فراوان ری کراک، آنها را مجاب به انعقاد قرارداد می کند و به دوستان پولدارش چند فرنچایز واگذار می کند؛ پس از اینکه برای سرکشی به آنها می رود میبیند از اصول مک دونالدز دور شده اند و کارهایی خلاف وعده انجام می دهند.

    پس از آن به دنبال روش هایی برای نظارت بیشتر، آموزش بهتر و انتخاب بهترین افراد برای مدیریت فرنچایزها می گردد و در نهایت موفق می شود. حتی در سخنرانی های تأثیرگذارش که در فیلم دیده می شود، سعی می کند بر اساس اعتقادات، انسانیت و اخلاق، احساس خود کنترلی را در افراد ایجاد کند و آنها را متقاعد می کنند که به سان خانواده ای هستند که باید به ارزش های خانواده احترام بگذارند تا موفق شوند.

     

    قطعاً دانستن سرگذشت یکی از معروفترین نمونه های موفق فرنچایز جهان، چشم ما را به روی مشکلات پیش رو بازتر می کند. و همانطور که تأکید کردم، نظارت بر فرنچایزی ها و تحریک احساس کنترل درونی و خود کنترلی آنها بسیار به از ریل خارج نشدن فرنچایز از مسیرش کمک می کند. همچنین انتخاب بهترین افراد و بهترین بخش های بازار (از نظر جغرافیایی و جمعیت شناختی) هم از نکاتی است که رعایت نکردنش قطعا مشکل ساز خواهد شد.

     
    تمرین‌ها و نظرات ثبت شده روی این درس صرفاً برای اعضای متمم نمایش داده می‌شود.
    .