تفکر طراحی چیست و چرا برای حل مسئله های کسب و کار مفید است؟
- تفکر طراحی را تعریف کنند.
- توضیح دهند که نگاه مسئله محور با نگاه راهکار محور چه تفاوتی دارد.
- اهمیت دو مفهوم تکرار (Iteration) و ارزیابی (Evaluation) را در تفکر طراحی به خاطر بسپارند.
- بتوانند با مرور روشهای حل مسئله خود، مواردی را پیدا کنند که به تفکر طراحی محور نزدیک شدهاند.
- جزئیات عملیاتی و گامهای مختلف تفکر طراحی را بدانند.
- با مکاتب متعدد موجود در تفکر طراحی آشنا باشند.
انقلاب صنعتی و دوران شکلگیری تولید انبوه را باید عصر حاکمیت نگاه علمی و محاسبات مهندسی دانست.
بازارهای بزرگِ اشباع نشده و تقاضای گسترده باعث میشد روشهای سنتی تولید به خوبی پاسخگوی نیاز مشتریان باشند.
روش علمی و ابزارهای مهندسی دست به دست یکدیگر میدانند و هر روز با اختراعی جدید مشتریان را شگفتزده میکردند.
همهی ما این حرف فورد را شنیدهایم که – دربارهی مدل T – میگفت: «هر کس هر رنگ خودرو که بخواهد میتواند داشته باشد؛ البته به شرطی که رنگ مشکی بخواهد.»
فورد نه انسان کماستعدادی بود و نه میتوانیم بگوییم کسب و کار را نمیشناخت.
اتفاقاً این حرف او، گزارشی دو جملهای از وضعیت بازار در اوایل قرن بیستم است. وضعیتی که قدرت عرضه کننده و کارخانهدار و مهندس بیشتر از مشتری و مصرف کننده بود.
توجه به خلاقیت و حل مسئله در نیمه دوم قرن بیستم
نیمه دوم قرن بیستم با نگاه جدیتر به بحث خلاقیت و حل مسئله همراه بود.
در میان روسها در شرق، خلاقیت با روشهایی مانند TRIZ مطرح شد و در آمریکا و اروپای غربی هم، بحثهای تفکر خلاق رونق پیدا کرد.
در آن زمان در فضای تولید و کسب و کار، تفکر خلاق برای پاسخگویی به پرسشهای مهندسی محصول (Product Engineering) به کار گرفته میشد.
اجازه بدهید با هم چند سوال از جنس مهندسی محصول را مرور کنیم.
برخی از این پرسشها نسبتاً قدیمیتر هستند و تعدادی از آنها، هنوز هم مورد توجه قرار میگیرند:
در تولید خودرو با وزن و ظاهر و قدرت و شتاب مشخص، چه ضخامتی برای ورقهای فولادی مناسب است؟
برای بخشهای مختلف سازه ساختمان، از چه تیرآهنهایی استفاده کنیم؟
چه نوع مادهای برای پوشش سطح داخلی ظروف غذایی مناسب است؟
به چه شیوهای میتوانیم مصرف انرژی یک تراشهی الکترونیکی را کاهش دهیم؟
چگونه اتلاف انرژی در خطوط انتقال قدرت را کاهش دهیم؟
سیستم هدایت و کنترل موشک را چگونه طراحی کنیم تا بتواند گرما را تعقیب کند و به این شیوه، هواپیماهای جنگی را هدف بگیرد؟
بخش قابل توجهی از آنچه ما در متمم، تحت عنوان حل مسئله و خلاقیت مطرح کردهایم، در چنین دغدغههایی ریشه دارد.
طی نیمه دوم قرن بیستم، موازی با مهندسی محصول، بحثِ طراحی محصول هم مطرح شد و گسترش یافت.
محرکهای متعددی برای رشد طراحی محصول وجود داشت؛ اما – با ادبیات مایکل پورتر – میتوان گفت رقابت فزاینده میان عرضه کنندگان و نیز افزایش قدرت چانه زنی مشتریان از جمله علتهای مهم توجه به طراحی محصول بود.
دسترسی کامل به این درس و ۷۵ درس دیگر دربارهٔ تصمیم گیری و حل مسئله برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است. تا کنون ۱۱۹۶۲ نفر از متممیها مجموعاً ۲۳۴۵۰ تمرین در درسهای تصمیم گیری و حل مسئله ثبت کردهاند.
با عضویت ویژهٔ متمم علاوه بر این ۷۵ درس به هزاران درس دیگر از جمله درسهای زیر دسترسی پیدا میکنید. درسهای زیر صرفاً چند نمونه هستند:
تفکر سیستمی | تفکر استراتژیک | مهارت یادگیری
دوره MBA | توسعه فردی | سبک زندگی
مشاوره مدیریت | کوچینگ | مدیریت جلسه
مذاکره | مدیریت تعارض | مهارت های ارتباطی
برای تفکر طراحی، الگوها و پیشنهادها و مدلهای متعددی وجود دارد.
کتابها و نویسندگان، مدلهای سه بخشی، پنج بخشی و هفت بخشی مختلفی را برای تفکر طراحی پیشنهاد میکنند که ما هم در متمم، در فرصت مناسب به آنها خواهیم پرداخت.
اما انتظارمان در پایان درس حاضر این است که شما نسبت به واژهی طراحی حساس شوید.
وقتی از طراح سایت یا طراحی مدل کسب و کار یا طراحی لباس یا طراحی محصول حرف میزنیم، به خاطر داشته باشیم که از یک فرایندِ غیرمکانیکیِ تکرارشونده به همراه بازخورد و آزمون و خطا صحبت میکنیم که محصول آن به تدریج خلق میشود.
محصولی که گاه، نه طراح در انتظارش بوده و نه مشتری.
[ مطلب مرتبط: کتاب چگونه زندگی خود را طراحی کنید (کاربرد تفکر طراحی در زندگی) ]
بعد از این درس، میتوانید با خواندن تفاوت تفکر مهندسی و تفکر طراحانه، بحثهای مطرح شده در اینجا را بهتر درک کنید.
اگر ترجیح میدهید بعد از این درس، مستقیماً به سراغ یک درس سنگین و جدی (مثل تفاوت تفکر مهندسی و تفکر طراحانه) نروید، میتوانید ابتدا به بحث درس گرفتن از شکست (از سلسله مطالب دعوت به گفتگو) بپردازید و سپس، مسیر عادی مطالعه و درسهای دیگر را ادامه دهید.
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری مهارت حل مسئله به شما پیشنهاد میکند:
- مسئله چیست؟ روشها و تکنیکهای حل مسئله چه هستند؟
- تفاوت مشکل و مسئله چیست؟ منظور از تبدیل مشکل به مسئله چیست؟
- انواع مسئلهها بر اساس سطح پیچیدگی
- تشخیص مسئله و تعریف مسئله | مسئله یابی گام اول حل مسئله است
- آموزش سوال پرسیدن | مهم است اما چگونه؟
- مدیران هجده ثانیهای – نقش شنیدن در تشخیص مسئله
- یک استراتژی متفاوت برای رقابت پپسی و کوکاکولا
- تفکر واگرا و تفکر همگرا
- خلاقیت چیست؟ | خلاقیت را میتوان مانند سرمایه گذاری دید
- دیدن به شکلی دیگر | تمرینی برای خلاقیت
- طوفان فکری چیست؟ | چند قانون اساسی طوفان فکری (بارش فکری)
- منظور از ریلکس کردن یک مسئله چیست؟
- معمای انتخاب وزنه برای ترازو | زنگ تفریح
- اهمیت وقفه و خوابیدن روی یک مسئله
- رسم نمودار استخوان ماهی | نمودار ایشیکاوا
- استعداد واقعی، تسلط بر فرایند حل مسئله است
- تعریف Trade-off یا داد و ستد (تصمیم گیری های چند معیاره)
- هزینه فرصت از دست رفته و روش محاسبه آن
- خطاهای رایج در تعیین فهرست گزینهها و آلترناتیوها
- تفکر طراحی چیست و چرا برای حل مسئله های کسب و کار مفید است؟
- تفاوت تفکر مهندسی و تفکر طراحانه در فرایند حل مسئله چیست؟
- طراحی رفتار و طراحی برای تغییر رفتار
- درس گرفتن از شکست برای موفقیت | چیپ هیث
- برون ریزی ذهنی
- برای مشورت در تصمیم گیری به چه کسانی مراجعه میکنید؟
- کتاب مهارت حل مسئله